Việt Nam nổi tiếng với đường bờ biển dài từ bắc vào nam 3.260 km. Thời tiết nắng ấm quanh năm nên nước ta phát triển mạnh về du lịch và ngư nghiệp. Từ khu vực miền Trung trở vào trong Nam, nghề cá, làm nước mắm và làm muối rất phổ biến với nhiều cơ sở chế biến uy tín lâu đời. Nhờ những lợi thế về địa lý, vùng biển nước ta phân bố nhiều loại cá cơm – loại cá thân nhỏ, thơm ngon và có nhiều chất đạm, giá trị dinh dưỡng cao.
Loài cá này cũng chính là bí quyết để tạo ra những chai nước mắm. Những món cá cơm khô ăn thơm ngon trở thành đặc sản nức tiếng. Vậy có bao nhiêu loại cá cơm ở Việt Nam? Và giá trị dinh dưỡng cũng như những giá trị của nó trong công nghiệp cá cơm khô như thế nào? xin mời quý bạn đọc theo dõi bài viết sau đây của chúng tôi!
NỘI DUNG BÀI VIẾT
- Cá cơm là loại cá gì?
- Các loại cá cơm ở Việt Nam
- 1 Cá cơm trắng
- 2 Cá cơm thường
- 3 Cá cơm sọc tiêu
- 4 Cá cơm đỏ
- 5 Cá cơm than
- Lợi ích sức khỏe cá cơm
- Cải thiện sức khoẻ tim mạch
- Cải thiện sức khoẻ xương
- Sức khỏe mắt
- Giàu sắt
- Nguồn bổ sung tốt Selenium
- Giàu Niacin & Vitamin B12
- Một số lợi ích khác bao gồm:
- Giá trị dinh dưỡng của cá cơm
- Cá cơm là loại cá gì?
Cá cơm thuộc họ cá trổng, kích thước khoản bằng đầu chiết đũa. Là những loài cá chủ yếu sống ở nước mặn thành từng đàn rất lớn có thế lên đến tới hàng trăm tấn, có một số loài sống ở nước lợ.
Ở Việt Nam, nó có tên gọi là cá cơm do hình dáng nhỏ nhắn chiều dài chỉ từ 12 – 50 cm – nhỏ như chiếc đũa ăn cơm. Ngoài ra người dân còn gọi cá cơm với tên gọi khác là cá nờm.
Cá cơm thường được ngư dân đánh bắt từ khu vực Thanh Hóa trở vào trong Nam. Tùy từng địa phương khác nhau mà thời gian khai thác cá cơm cũng khác nhau.
Nếu như ở khu vực gần Thanh Hóa cá cơm chỉ có vào mùa nước cạn, khoảng tháng ba âm lịch. Thì ở khu vực Quảng Trị cá cơm sẽ được khai thác từ tháng 1 đến tháng 5 âm lịch. Khu vực Nha Trang, đặc biệt là Cá Cơm Phú Quốc được khai thác 2 vụ tháng 7 – 8 là vụ cá nam và tháng 10 – 11 là vụ cá bắc.
Cá cơm thường xuất hiện thành bầy đàn lớn và ăn sinh vật phù du ở tầng nước mặt. Có giá trị dinh dưỡng rất cao rất tốt cho mọi lựa tuổi. Cho nên cá cơm là món ăn rất hay thường thấy trong bữa ăn của các gia đình việt .
- Các loại cá cơm ở Việt Nam
Như đã phân tích ở trên, do những lợi thế về địa lý. Ở Việt Nam có rất nhiều loại cá cơm sinh trưởng và sinh sống từ Bắc vào Nam. Trong đó có một số loại cá cơm phổ biến sau đây:
2.1 Cá cơm trắng
Cá cơm trắng có tên gọi tiếng Anh là Spined anchovy, White anchovy hay Stolephorus tri
Là loại cá cơm được sử dụng làm những loại nước mắm ngon nhất. Cá cơm trắng có thân dài, dẹp bên và ngắn chỉ từ 4 – 5cm, nhỏ nhất trong các loại cá cơm. Đầu cá cơm trắng tương đối to so với thân ,mõm ngắn.
Mắt cá to, không có màng mỡ mắt, khoảng cách hai mắt lớn. Khe mang rộng, lược mang dài và nhỏ. Vẩy tròn, nhỏ, rất dễ rụng. Cá cơm trắng có một vây lưng nhỏ, nằm ở sau vây bụng, trước vây hậu môn. Đúng như tên gọi, cá cơm trắng có thân màu trắng, bên thân có một sọc dọc màu trắng bạc. Các vây màu trắng, riêng vây bụng màu xanh rất dễ nhận biết.
2.2 Cá cơm thường
Cá cơm thường hay còn có tên gọi tiếng Anh là Commerson Anchovy hoặc Stolephorus commersonii
Cá cơm thường phân bố rộng và có số lượng lớn. Dễ khai thác, giá trị thành phẩm rẻ hơn những loại cá cơm khác. Thông thường thân cá dài từ 5 – 7cm, thân cá dẹp bên. Đầu cá cơm thường to. Chiều dài thân gấp 4,4 – 5,2 lần chiều cao thân và 4,2 – 5,0 lần chiều dài đầu. Mắt to, không có màng mỡ mắt, khoảng cách hai mắt lớn. Vây hậu môn to, dài. Thân màu trắng, trên đầu có hai chấm màu xanh lục, bên thân có một sọc dọc màu trắng bạc.
2.3 Cá cơm sọc tiêu
Cá cơm sọc tiêu có tên gọi tiếng Anh là Stolephorus tri
Thân hình thon dài, hơi dẹp ngang. Mõm nhô ra và hơi nhọn. Điểm cuối cùng của xương hàm trên nhọn và dài đến khe mang. Eo mang kéo đến viền sau của màng mang. Lườn bụng có từ 5-7 vảy gai giữa vây ngực và vây bụng, trong đó có một gai nằm giữa hai vây bụng. Thân phủ vảy tròn, dễ rụng không có đường bên. Thân có màu kem nhạt khi mất vảy, một sọc ánh bạc dọc hông.
Cá cơm sọc tiêu là loại cá làm nên thương hiệu của nước mắm Phú Quốc. Bởi chỉ duy nhất tại Phú Quốc có thể khai thác được loại cá này.
2.4 Cá cơm đỏ
Cá cơm đỏ có tên gọi tiếng Anh là Apogen Aureus Lacep
Cá cơm đỏ khi làm nước mắm cho ít nước nhưng màu trà đỏ rất đẹp, thơm vị thịt heo luộc rất ngon và đậm đà. Cá cơm này, xuất hiện từ tháng 5 cho đến tháng 9 âm lịch với số lượng ít nên khai thác trữ lượng không nhiều. Tương tự như cá cơm trắng, thành phẩm cá cơm đỏ có giá mắc hơn những loại cá cơm khác.
Cá cơm than (còn phổ biến với tên gọi cá cơm đen, cá cơm Trung Hoa – tên tiếng Anh là Gray Anchovy, Chinese Anchovy. Tên khoa học là Stolephorus Chinesis – Gunther, 1880).
2.5 Cá cơm than
Cá cơm than có mình hình trụ tròn, thịt mềm, thân dài chừng 6 – 8cm. Có hai sọc đen chạy dài khắp 2 bên lườn. Cá cơm than mắt rất to, không có màng, khoảng cách hai mắt lớn. Khe mạng rất rộng, 2 hàm đều có răng nhỏ. Cá cơm than thường phân bổ khu vực miền Trung. Được người dân gọi là cá cơm than để phân biệt với các loại cá cơm khác mình trắng, nhỏ.
Trên đây là những loại cá cơm phổ biến phân bố ở Việt Nam. Ngoài ra còn có cá cơm sọc phấn, cá cơm phấn chì, cá cơm lép,…Tùy theo sở thích mà được đánh giá về mức độ ngon khác nhau. Trong đó cá cơm than, cá cơm sọc tiêu, cá cơm trắng, cá cơm đỏ được nhiều đơn vị làm nước mắm. Và chế biến thực phẩm chế biến thành đặc sản.
>>LỢI ÍCH CỦA CÁ CƠM THAN
Cá cơm có nhiều axit béo omega-3, protein, vitamin và khoáng chất giúp duy trì sức khỏe tốt. Chúng chứa canxi, sắt, magiê, phốt pho, kali, natri và kẽm. Cá cơm là một nguồn giàu vitamin như thiamin, riboflavin, niacin, folate, vitamin C, B12, B6, A, E và K. Những loại cá này cũng chứa chất béo và cholesterol tốt.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng liên kết peptid trong cá cơm thấp và phân phối đều. Vì vậy lượng protein của cá dễ hấp thu và đồng hóa nhiều hơn so với thịt.
Lợi ích sức khỏe cá cơm
Cải thiện sức khoẻ tim mạch
Cá cơm chứa một lượng lớn chất béo không bão hòa đa. Có thể làm giảm cholesterol LDL (có hại) giúp giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ.
Cải thiện sức khoẻ xương
Các vitamin và khoáng chất được tìm thấy trong cá cơm cung cấp nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bao gồm giúp xây dựng xương chắc khỏe và ngăn ngừa chứng loãng xương và các tình trạng bệnh lí xương khác.
Canxi và vitamin A, được tìm thấy trong cá cơm có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển của xương. Có lợi trong việc chống lại sự thoái hóa xương. Canxi cũng có vai trò không thể thiếu trong việc bảo vệ răng khỏi sự suy yếu và giữ cho răng khỏe mạnh.
Sức khỏe mắt
Cá cơm giàu vitamin A, giúp tăng cường sức khỏe cho mắt. Ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng, cũng như đục thủy tinh thể. Vì vậy ăn cá cơm góp phần bảo vệ đôi mắt của bạn.
Giàu sắt
Cá cơm giàu sắt giúp tăng cường cung cấp oxy và lưu thông máu trong cơ thể.
Nguồn bổ sung tốt Selenium
Selenium dồi dào có trong cá cơm giúp kích hoạt các enzym khác nhau. Tham gia vào nhiều quá trình sinh lý bao gồm chức năng tuần hoàn và sản xuất hormone tuyến giáp.
Giàu Niacin & Vitamin B12
Lượng vitamin B12 và niacin dồi dào trong cá cơm giúp duy trì chức năng hệ thần kinh khỏe mạnh. Các vitamin này cũng giúp ngăn ngừa trầm cảm, mệt mỏi, lú lẫn, tổn thương dây thần kinh.
Một số lợi ích khác bao gồm:
Ít hóa chất: cá đánh bắt tự nhiên hạn chế tiếp xúc hóa chất độc hại so với các loài cá nuôi. Mặt khác cá nhỏ thường mang trong mình ít độc tố hơn. Đặc biệt là do vòng đời ngắn nên chúng thường ít bi phơi nhiễm hóa chất và độc tố so với các loài cá lớn.
Chống viêm: đặc tính chống viêm mạnh của Axít béo Omega-3 trong cá cơm.
Giá trị dinh dưỡng của cá cơm
Bảng: Thành phần dinh dưỡng của cá cơm
Việt Nam nổi tiếng với đường bờ biển dài từ bắc vào nam 3.260 km. Thời tiết nắng ấm quanh năm nên nước ta phát triển mạnh về du lịch và ngư nghiệp. Từ khu vực miền Trung trở vào trong Nam, nghề cá, làm nước mắm và làm muối rất phổ biến với nhiều cơ sở chế biến uy tín lâu đời. Nhờ những lợi thế về địa lý, vùng biển nước ta phân bố nhiều loại cá cơm – loại cá thân nhỏ, thơm ngon và có nhiều chất đạm, giá trị dinh dưỡng cao.
Loài cá này cũng chính là bí quyết để tạo ra những chai nước mắm. Những món cá cơm khô ăn thơm ngon trở thành đặc sản nức tiếng. Vậy có bao nhiêu loại cá cơm ở Việt Nam? Và giá trị dinh dưỡng cũng như những giá trị của nó trong công nghiệp cá cơm khô như thế nào? xin mời quý bạn đọc theo dõi bài viết sau đây của chúng tôi!
NỘI DUNG BÀI VIẾT
- Cá cơm là loại cá gì?
- Các loại cá cơm ở Việt Nam
- 1 Cá cơm trắng
- 2 Cá cơm thường
- 3 Cá cơm sọc tiêu
- 4 Cá cơm đỏ
- 5 Cá cơm than
- Lợi ích sức khỏe cá cơm
- Cải thiện sức khoẻ tim mạch
- Cải thiện sức khoẻ xương
- Sức khỏe mắt
- Giàu sắt
- Nguồn bổ sung tốt Selenium
- Giàu Niacin & Vitamin B12
- Một số lợi ích khác bao gồm:
- Giá trị dinh dưỡng của cá cơm
- Cá cơm là loại cá gì?
Cá cơm thuộc họ cá trổng, kích thước khoản bằng đầu chiết đũa. Là những loài cá chủ yếu sống ở nước mặn thành từng đàn rất lớn có thế lên đến tới hàng trăm tấn, có một số loài sống ở nước lợ.
Ở Việt Nam, nó có tên gọi là cá cơm do hình dáng nhỏ nhắn chiều dài chỉ từ 12 – 50 cm – nhỏ như chiếc đũa ăn cơm. Ngoài ra người dân còn gọi cá cơm với tên gọi khác là cá nờm.
Cá cơm thường được ngư dân đánh bắt từ khu vực Thanh Hóa trở vào trong Nam. Tùy từng địa phương khác nhau mà thời gian khai thác cá cơm cũng khác nhau.
Nếu như ở khu vực gần Thanh Hóa cá cơm chỉ có vào mùa nước cạn, khoảng tháng ba âm lịch. Thì ở khu vực Quảng Trị cá cơm sẽ được khai thác từ tháng 1 đến tháng 5 âm lịch. Khu vực Nha Trang, đặc biệt là Cá Cơm Phú Quốc được khai thác 2 vụ tháng 7 – 8 là vụ cá nam và tháng 10 – 11 là vụ cá bắc.
Cá cơm thường xuất hiện thành bầy đàn lớn và ăn sinh vật phù du ở tầng nước mặt. Có giá trị dinh dưỡng rất cao rất tốt cho mọi lựa tuổi. Cho nên cá cơm là món ăn rất hay thường thấy trong bữa ăn của các gia đình việt .
- Các loại cá cơm ở Việt Nam
Như đã phân tích ở trên, do những lợi thế về địa lý. Ở Việt Nam có rất nhiều loại cá cơm sinh trưởng và sinh sống từ Bắc vào Nam. Trong đó có một số loại cá cơm phổ biến sau đây:
2.1 Cá cơm trắng
Cá cơm trắng có tên gọi tiếng Anh là Spined anchovy, White anchovy hay Stolephorus tri
Là loại cá cơm được sử dụng làm những loại nước mắm ngon nhất. Cá cơm trắng có thân dài, dẹp bên và ngắn chỉ từ 4 – 5cm, nhỏ nhất trong các loại cá cơm. Đầu cá cơm trắng tương đối to so với thân ,mõm ngắn.
Mắt cá to, không có màng mỡ mắt, khoảng cách hai mắt lớn. Khe mang rộng, lược mang dài và nhỏ. Vẩy tròn, nhỏ, rất dễ rụng. Cá cơm trắng có một vây lưng nhỏ, nằm ở sau vây bụng, trước vây hậu môn. Đúng như tên gọi, cá cơm trắng có thân màu trắng, bên thân có một sọc dọc màu trắng bạc. Các vây màu trắng, riêng vây bụng màu xanh rất dễ nhận biết.
2.2 Cá cơm thường
Cá cơm thường hay còn có tên gọi tiếng Anh là Commerson Anchovy hoặc Stolephorus commersonii
Cá cơm thường phân bố rộng và có số lượng lớn. Dễ khai thác, giá trị thành phẩm rẻ hơn những loại cá cơm khác. Thông thường thân cá dài từ 5 – 7cm, thân cá dẹp bên. Đầu cá cơm thường to. Chiều dài thân gấp 4,4 – 5,2 lần chiều cao thân và 4,2 – 5,0 lần chiều dài đầu. Mắt to, không có màng mỡ mắt, khoảng cách hai mắt lớn. Vây hậu môn to, dài. Thân màu trắng, trên đầu có hai chấm màu xanh lục, bên thân có một sọc dọc màu trắng bạc.
2.3 Cá cơm sọc tiêu
Cá cơm sọc tiêu có tên gọi tiếng Anh là Stolephorus tri
Thân hình thon dài, hơi dẹp ngang. Mõm nhô ra và hơi nhọn. Điểm cuối cùng của xương hàm trên nhọn và dài đến khe mang. Eo mang kéo đến viền sau của màng mang. Lườn bụng có từ 5-7 vảy gai giữa vây ngực và vây bụng, trong đó có một gai nằm giữa hai vây bụng. Thân phủ vảy tròn, dễ rụng không có đường bên. Thân có màu kem nhạt khi mất vảy, một sọc ánh bạc dọc hông.
Cá cơm sọc tiêu là loại cá làm nên thương hiệu của nước mắm Phú Quốc. Bởi chỉ duy nhất tại Phú Quốc có thể khai thác được loại cá này.
2.4 Cá cơm đỏ
Cá cơm đỏ có tên gọi tiếng Anh là Apogen Aureus Lacep
Cá cơm đỏ khi làm nước mắm cho ít nước nhưng màu trà đỏ rất đẹp, thơm vị thịt heo luộc rất ngon và đậm đà. Cá cơm này, xuất hiện từ tháng 5 cho đến tháng 9 âm lịch với số lượng ít nên khai thác trữ lượng không nhiều. Tương tự như cá cơm trắng, thành phẩm cá cơm đỏ có giá mắc hơn những loại cá cơm khác.
Cá cơm than (còn phổ biến với tên gọi cá cơm đen, cá cơm Trung Hoa – tên tiếng Anh là Gray Anchovy, Chinese Anchovy. Tên khoa học là Stolephorus Chinesis – Gunther, 1880).
2.5 Cá cơm than
Cá cơm than có mình hình trụ tròn, thịt mềm, thân dài chừng 6 – 8cm. Có hai sọc đen chạy dài khắp 2 bên lườn. Cá cơm than mắt rất to, không có màng, khoảng cách hai mắt lớn. Khe mạng rất rộng, 2 hàm đều có răng nhỏ. Cá cơm than thường phân bổ khu vực miền Trung. Được người dân gọi là cá cơm than để phân biệt với các loại cá cơm khác mình trắng, nhỏ.
Trên đây là những loại cá cơm phổ biến phân bố ở Việt Nam. Ngoài ra còn có cá cơm sọc phấn, cá cơm phấn chì, cá cơm lép,…Tùy theo sở thích mà được đánh giá về mức độ ngon khác nhau. Trong đó cá cơm than, cá cơm sọc tiêu, cá cơm trắng, cá cơm đỏ được nhiều đơn vị làm nước mắm. Và chế biến thực phẩm chế biến thành đặc sản.
>>LỢI ÍCH CỦA CÁ CƠM THAN
Cá cơm có nhiều axit béo omega-3, protein, vitamin và khoáng chất giúp duy trì sức khỏe tốt. Chúng chứa canxi, sắt, magiê, phốt pho, kali, natri và kẽm. Cá cơm là một nguồn giàu vitamin như thiamin, riboflavin, niacin, folate, vitamin C, B12, B6, A, E và K. Những loại cá này cũng chứa chất béo và cholesterol tốt.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng liên kết peptid trong cá cơm thấp và phân phối đều. Vì vậy lượng protein của cá dễ hấp thu và đồng hóa nhiều hơn so với thịt.
Lợi ích sức khỏe cá cơm
Cải thiện sức khoẻ tim mạch
Cá cơm chứa một lượng lớn chất béo không bão hòa đa. Có thể làm giảm cholesterol LDL (có hại) giúp giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ.
Cải thiện sức khoẻ xương
Các vitamin và khoáng chất được tìm thấy trong cá cơm cung cấp nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bao gồm giúp xây dựng xương chắc khỏe và ngăn ngừa chứng loãng xương và các tình trạng bệnh lí xương khác.
Canxi và vitamin A, được tìm thấy trong cá cơm có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển của xương. Có lợi trong việc chống lại sự thoái hóa xương. Canxi cũng có vai trò không thể thiếu trong việc bảo vệ răng khỏi sự suy yếu và giữ cho răng khỏe mạnh.
Sức khỏe mắt
Cá cơm giàu vitamin A, giúp tăng cường sức khỏe cho mắt. Ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng, cũng như đục thủy tinh thể. Vì vậy ăn cá cơm góp phần bảo vệ đôi mắt của bạn.
Giàu sắt
Cá cơm giàu sắt giúp tăng cường cung cấp oxy và lưu thông máu trong cơ thể.
Nguồn bổ sung tốt Selenium
Selenium dồi dào có trong cá cơm giúp kích hoạt các enzym khác nhau. Tham gia vào nhiều quá trình sinh lý bao gồm chức năng tuần hoàn và sản xuất hormone tuyến giáp.
Giàu Niacin & Vitamin B12
Lượng vitamin B12 và niacin dồi dào trong cá cơm giúp duy trì chức năng hệ thần kinh khỏe mạnh. Các vitamin này cũng giúp ngăn ngừa trầm cảm, mệt mỏi, lú lẫn, tổn thương dây thần kinh.
Một số lợi ích khác bao gồm:
Ít hóa chất: cá đánh bắt tự nhiên hạn chế tiếp xúc hóa chất độc hại so với các loài cá nuôi. Mặt khác cá nhỏ thường mang trong mình ít độc tố hơn. Đặc biệt là do vòng đời ngắn nên chúng thường ít bi phơi nhiễm hóa chất và độc tố so với các loài cá lớn.
Chống viêm: đặc tính chống viêm mạnh của Axít béo Omega-3 trong cá cơm.
Giá trị dinh dưỡng của cá cơm
Bảng: Thành phần dinh dưỡng của cá cơm
Việt Nam nổi tiếng với đường bờ biển dài từ bắc vào nam 3.260 km. Thời tiết nắng ấm quanh năm nên nước ta phát triển mạnh về du lịch và ngư nghiệp. Từ khu vực miền Trung trở vào trong Nam, nghề cá, làm nước mắm và làm muối rất phổ biến với nhiều cơ sở chế biến uy tín lâu đời. Nhờ những lợi thế về địa lý, vùng biển nước ta phân bố nhiều loại cá cơm – loại cá thân nhỏ, thơm ngon và có nhiều chất đạm, giá trị dinh dưỡng cao.
Loài cá này cũng chính là bí quyết để tạo ra những chai nước mắm. Những món cá cơm khô ăn thơm ngon trở thành đặc sản nức tiếng. Vậy có bao nhiêu loại cá cơm ở Việt Nam? Và giá trị dinh dưỡng cũng như những giá trị của nó trong công nghiệp cá cơm khô như thế nào? xin mời quý bạn đọc theo dõi bài viết sau đây của chúng tôi!
NỘI DUNG BÀI VIẾT
- Cá cơm là loại cá gì?
- Các loại cá cơm ở Việt Nam
- 1 Cá cơm trắng
- 2 Cá cơm thường
- 3 Cá cơm sọc tiêu
- 4 Cá cơm đỏ
- 5 Cá cơm than
- Lợi ích sức khỏe cá cơm
- Cải thiện sức khoẻ tim mạch
- Cải thiện sức khoẻ xương
- Sức khỏe mắt
- Giàu sắt
- Nguồn bổ sung tốt Selenium
- Giàu Niacin & Vitamin B12
- Một số lợi ích khác bao gồm:
- Giá trị dinh dưỡng của cá cơm
- Cá cơm là loại cá gì?
Cá cơm thuộc họ cá trổng, kích thước khoản bằng đầu chiết đũa. Là những loài cá chủ yếu sống ở nước mặn thành từng đàn rất lớn có thế lên đến tới hàng trăm tấn, có một số loài sống ở nước lợ.
Ở Việt Nam, nó có tên gọi là cá cơm do hình dáng nhỏ nhắn chiều dài chỉ từ 12 – 50 cm – nhỏ như chiếc đũa ăn cơm. Ngoài ra người dân còn gọi cá cơm với tên gọi khác là cá nờm.
Cá cơm thường được ngư dân đánh bắt từ khu vực Thanh Hóa trở vào trong Nam. Tùy từng địa phương khác nhau mà thời gian khai thác cá cơm cũng khác nhau.
Nếu như ở khu vực gần Thanh Hóa cá cơm chỉ có vào mùa nước cạn, khoảng tháng ba âm lịch. Thì ở khu vực Quảng Trị cá cơm sẽ được khai thác từ tháng 1 đến tháng 5 âm lịch. Khu vực Nha Trang, đặc biệt là Cá Cơm Phú Quốc được khai thác 2 vụ tháng 7 – 8 là vụ cá nam và tháng 10 – 11 là vụ cá bắc.
Cá cơm thường xuất hiện thành bầy đàn lớn và ăn sinh vật phù du ở tầng nước mặt. Có giá trị dinh dưỡng rất cao rất tốt cho mọi lựa tuổi. Cho nên cá cơm là món ăn rất hay thường thấy trong bữa ăn của các gia đình việt .
- Các loại cá cơm ở Việt Nam
Như đã phân tích ở trên, do những lợi thế về địa lý. Ở Việt Nam có rất nhiều loại cá cơm sinh trưởng và sinh sống từ Bắc vào Nam. Trong đó có một số loại cá cơm phổ biến sau đây:
2.1 Cá cơm trắng
Cá cơm trắng có tên gọi tiếng Anh là Spined anchovy, White anchovy hay Stolephorus tri
Là loại cá cơm được sử dụng làm những loại nước mắm ngon nhất. Cá cơm trắng có thân dài, dẹp bên và ngắn chỉ từ 4 – 5cm, nhỏ nhất trong các loại cá cơm. Đầu cá cơm trắng tương đối to so với thân ,mõm ngắn.
Mắt cá to, không có màng mỡ mắt, khoảng cách hai mắt lớn. Khe mang rộng, lược mang dài và nhỏ. Vẩy tròn, nhỏ, rất dễ rụng. Cá cơm trắng có một vây lưng nhỏ, nằm ở sau vây bụng, trước vây hậu môn. Đúng như tên gọi, cá cơm trắng có thân màu trắng, bên thân có một sọc dọc màu trắng bạc. Các vây màu trắng, riêng vây bụng màu xanh rất dễ nhận biết.
2.2 Cá cơm thường
Cá cơm thường hay còn có tên gọi tiếng Anh là Commerson Anchovy hoặc Stolephorus commersonii
Cá cơm thường phân bố rộng và có số lượng lớn. Dễ khai thác, giá trị thành phẩm rẻ hơn những loại cá cơm khác. Thông thường thân cá dài từ 5 – 7cm, thân cá dẹp bên. Đầu cá cơm thường to. Chiều dài thân gấp 4,4 – 5,2 lần chiều cao thân và 4,2 – 5,0 lần chiều dài đầu. Mắt to, không có màng mỡ mắt, khoảng cách hai mắt lớn. Vây hậu môn to, dài. Thân màu trắng, trên đầu có hai chấm màu xanh lục, bên thân có một sọc dọc màu trắng bạc.
2.3 Cá cơm sọc tiêu
Cá cơm sọc tiêu có tên gọi tiếng Anh là Stolephorus tri
Thân hình thon dài, hơi dẹp ngang. Mõm nhô ra và hơi nhọn. Điểm cuối cùng của xương hàm trên nhọn và dài đến khe mang. Eo mang kéo đến viền sau của màng mang. Lườn bụng có từ 5-7 vảy gai giữa vây ngực và vây bụng, trong đó có một gai nằm giữa hai vây bụng. Thân phủ vảy tròn, dễ rụng không có đường bên. Thân có màu kem nhạt khi mất vảy, một sọc ánh bạc dọc hông.
Cá cơm sọc tiêu là loại cá làm nên thương hiệu của nước mắm Phú Quốc. Bởi chỉ duy nhất tại Phú Quốc có thể khai thác được loại cá này.
2.4 Cá cơm đỏ
Cá cơm đỏ có tên gọi tiếng Anh là Apogen Aureus Lacep
Cá cơm đỏ khi làm nước mắm cho ít nước nhưng màu trà đỏ rất đẹp, thơm vị thịt heo luộc rất ngon và đậm đà. Cá cơm này, xuất hiện từ tháng 5 cho đến tháng 9 âm lịch với số lượng ít nên khai thác trữ lượng không nhiều. Tương tự như cá cơm trắng, thành phẩm cá cơm đỏ có giá mắc hơn những loại cá cơm khác.
Cá cơm than (còn phổ biến với tên gọi cá cơm đen, cá cơm Trung Hoa – tên tiếng Anh là Gray Anchovy, Chinese Anchovy. Tên khoa học là Stolephorus Chinesis – Gunther, 1880).
2.5 Cá cơm than
Cá cơm than có mình hình trụ tròn, thịt mềm, thân dài chừng 6 – 8cm. Có hai sọc đen chạy dài khắp 2 bên lườn. Cá cơm than mắt rất to, không có màng, khoảng cách hai mắt lớn. Khe mạng rất rộng, 2 hàm đều có răng nhỏ. Cá cơm than thường phân bổ khu vực miền Trung. Được người dân gọi là cá cơm than để phân biệt với các loại cá cơm khác mình trắng, nhỏ.
Trên đây là những loại cá cơm phổ biến phân bố ở Việt Nam. Ngoài ra còn có cá cơm sọc phấn, cá cơm phấn chì, cá cơm lép,…Tùy theo sở thích mà được đánh giá về mức độ ngon khác nhau. Trong đó cá cơm than, cá cơm sọc tiêu, cá cơm trắng, cá cơm đỏ được nhiều đơn vị làm nước mắm. Và chế biến thực phẩm chế biến thành đặc sản.
>>LỢI ÍCH CỦA CÁ CƠM THAN
Cá cơm có nhiều axit béo omega-3, protein, vitamin và khoáng chất giúp duy trì sức khỏe tốt. Chúng chứa canxi, sắt, magiê, phốt pho, kali, natri và kẽm. Cá cơm là một nguồn giàu vitamin như thiamin, riboflavin, niacin, folate, vitamin C, B12, B6, A, E và K. Những loại cá này cũng chứa chất béo và cholesterol tốt.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng liên kết peptid trong cá cơm thấp và phân phối đều. Vì vậy lượng protein của cá dễ hấp thu và đồng hóa nhiều hơn so với thịt.
Lợi ích sức khỏe cá cơm
Cải thiện sức khoẻ tim mạch
Cá cơm chứa một lượng lớn chất béo không bão hòa đa. Có thể làm giảm cholesterol LDL (có hại) giúp giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ.
Cải thiện sức khoẻ xương
Các vitamin và khoáng chất được tìm thấy trong cá cơm cung cấp nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bao gồm giúp xây dựng xương chắc khỏe và ngăn ngừa chứng loãng xương và các tình trạng bệnh lí xương khác.
Canxi và vitamin A, được tìm thấy trong cá cơm có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển của xương. Có lợi trong việc chống lại sự thoái hóa xương. Canxi cũng có vai trò không thể thiếu trong việc bảo vệ răng khỏi sự suy yếu và giữ cho răng khỏe mạnh.
Sức khỏe mắt
Cá cơm giàu vitamin A, giúp tăng cường sức khỏe cho mắt. Ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng, cũng như đục thủy tinh thể. Vì vậy ăn cá cơm góp phần bảo vệ đôi mắt của bạn.
Giàu sắt
Cá cơm giàu sắt giúp tăng cường cung cấp oxy và lưu thông máu trong cơ thể.
Nguồn bổ sung tốt Selenium
Selenium dồi dào có trong cá cơm giúp kích hoạt các enzym khác nhau. Tham gia vào nhiều quá trình sinh lý bao gồm chức năng tuần hoàn và sản xuất hormone tuyến giáp.
Giàu Niacin & Vitamin B12
Lượng vitamin B12 và niacin dồi dào trong cá cơm giúp duy trì chức năng hệ thần kinh khỏe mạnh. Các vitamin này cũng giúp ngăn ngừa trầm cảm, mệt mỏi, lú lẫn, tổn thương dây thần kinh.
Một số lợi ích khác bao gồm:
Ít hóa chất: cá đánh bắt tự nhiên hạn chế tiếp xúc hóa chất độc hại so với các loài cá nuôi. Mặt khác cá nhỏ thường mang trong mình ít độc tố hơn. Đặc biệt là do vòng đời ngắn nên chúng thường ít bi phơi nhiễm hóa chất và độc tố so với các loài cá lớn.
Chống viêm: đặc tính chống viêm mạnh của Axít béo Omega-3 trong cá cơm.
Giá trị dinh dưỡng của cá cơm
Bảng: Thành phần dinh dưỡng của cá cơm