Nguồn gốc nghề mắm tại đảo Cát Hải
Trên thị trường ẩm thực miền Bắc nói chung và chốn Tràng An – Kẻ Chợ nói riêng, có lẽ giới khách thực không thể không biết đến những món ăn dân dã đã được khẳng định giá trị và truyền tụng qua bao đời: “Dưa La, Húng Láng, Nem Báng, Tương Bần, Nước mắm Vạn Vân, Cá rô Đầm Sét ” . Trong đó “Vạn Vân” là một trong số ít thương hiệu nổi tiếng đầu tiên do những doanh nhân người Việt sáng lập ra tại huyện đảo Cát Hải.
Từ khi kinh tế Việt Nam chuyển sang cơ chế kinh tế thị trường, nước mắm Van Vân trở thành Công ty Cổ Phần chế biến dịch vụ thuỷ sản Cát Hải. Ngoài ra, đảo Cát Hải còn có nhiều công ty TNHH sản xuất nước mắm theo phương pháp cổ truyền. Công ty TNHH nước mắm Vân Hải là một trong những số đó.
Quá trình phát triển
Theo các cụ đồ xưa, Cát Hải là vùng “biển lành” đã thu hút những người theo nghề sông nước muôn phương quần tụ. Từ Thái Bình, Hải Dương, Hưng Yên đến Thanh Hóa, Nghệ An… nhưng đông nhất là người Hoa. Các tài liệu khảo cổ học cho biết người cổ Cát Bà đã biết làm nước mắm xấp xỉ 5.000 năm. Nhiều tài liệu cho rằng nguồn gốc nghề mắm ở đảo Cát Hải đã có lịch sử vài thế kỷ. Chủ yếu do người dân từ Thái Bình ra đảo lập nghiệp mang theo rồi truyền lại cho con cháu qua nhiều thế hệ. Vùng biển Hải Phòng nằm trong khu vực vịnh Bắc bộ.
Với các ngư trường lớn như Cát Hải, Bạch Long Vĩ có nguồn cá tự nhiên tương đối dồi dào và phong phú nên thích hợp cho việc làm nước mắm. Vì vậy mà người dân trên vùng đảo Cát Hải đa phần đều biết làm nước mắm.
Nước mắm trong văn hóa người dân đảo cát
Đến Cát Hải, thứ mà bạn cảm nhận đầu tiên là mùi hương nước mắm. Cái mùi mằn mặn, thơm thơm nồng ấm xộc thẳng vào mũi. Đối với những người không quen thì sẽ cảm thấy khó chịu. Nhưng với người dân Cát Hải thì đây chính là mùi vị của quê hương. Đó là mùi nước mắm từ các xưởng sản xuất lan toả khắp trên đảo. Đây cũng là mùi vị đặc trưng riêng của hòn đảo nhỏ này . Đối với người dân huyện đảo Cát Hải thì nước mắm là thứ không thể thiếu trong bữa cơm của mỗi gia đình.
Vị thơm đặc trưng của nước mắm Cát Hải
Vị thơm đặc trưng của nước mắm Cát Hải được tạo ra từ những mẻ cá cơm, cá mực hay cá nhâm cộng với muối biển tinh. Trong đó chủ yếu vẫn là cá cơm, vì đây là loại cá có rất nhiều ở vùng biển Cát Hải, Cát Bà. Lại là loại cá khi sử dụng làm mắm có mùi thơm đặc biệt. Với nước mắm Cát Hải các công đoạn chế biến chượp chủ yếu là thủ công.
Nước mắm Vân Hải tự hào là nơi lưu giữ hương vị nước mắm chắt truyền thống và mang những sản phẩm chất lượng nhất đến tay người tiêu dùng.